Plankostenscan treedt 1 april 2017 in werking

De ministeriële regeling Plankosten Exploitatieplan 2017 is op maandag 6 februari 2017 in de Staatscourant gepubliceerd. Deze plankostenscan zal op 1 april 2017 in werking treden.

Plankostenscan

Deze regeling stelt een maximum aan bepaalde via het exploitatieplan te verhalen plankosten. De aanleiding voor deze plankostenscan blijkt uit de nota van toelichting bij het Besluit ruimtelijke ordening (Bro), waarin is beschreven dat het wenselijk is de hoogte van bepaalde kostenposten te begrenzen. Er mogen via het exploitatieplan geen hogere bedragen bij aanvragers van een omgevingsvergunning in rekening worden gebracht dan dat de regeling toelaat. Er kunnen wel lagere kosten worden berekend, bijvoorbeeld in gevallen waarin de daadwerkelijke kosten lager zijn dan het met toepassing van deze regeling bepaalde maximumbedrag en de gemeente een lager bedrag wenselijk of rechtvaardig acht.

Door de publicatie van de regeling komt een einde aan enige onduidelijkheid die is ontstaan sinds de regeling in 2010 een internetconsultatie heeft doorlopen. Destijds was de verwachting dat de regeling kort na de internetconsultatie in werking zou treden. Naar aanleiding van de consultatiereacties bleek dat er meer tijd nodig was een breed gedragen methode te ontwikkelen om de plankosten van civieltechnische werken en werkzaamheden te bepalen. Dit concept en het bijbehorende spreadsheet – de zogenaamde “plankostenscan” – worden in de praktijk al met regelmaat toegepast.

Nu is overeenstemming bereikt met organisaties van gemeenten, ontwikkelaars en bouwers, zodat een actuele regeling en een actueel rekenmodel beschikbaar zijn die op basis van de wet in deze ministeriële regeling zijn vastgesteld.

Niet direct bij anterieure overeenkomsten

Deze regeling heeft uitsluitend betrekking op exploitatieplannen en geldt niet voor overeenkomsten over de grondexploitatie als bedoeld in artikel 6.17 van de Wet ruimtelijke ordening (Wro), de zogenaamde anterieure overeenkomsten. Uiteraard zal de regeling wel haar schaduw vooruitwerpen voor de inhoud van dergelijke anterieure contracten, omdat het invulling geeft aan de maximaal door de gemeente te verhalen plankosten als onderdeel van de exploitatieopzet. Partijen zullen daar dan in hun contracten rekening mee gaan houden.

Duidelijkheid over de maximaal te verhalen plankosten, kan voor de grondverwervingspraktijk daarom relevant worden in gevallen waar mogelijk ter voorkoming van een eventuele onteigening een beroep op zelfrealisatie wordt gedaan en in dat kader de hoogte van de exploitatiebijdrage onderwerp van onderhandeling is.