Onteigening en positie huurders/pachters

De positie van huurders/pachters in het kader van de onderhandelingen die aan een (verzoek)besluit tot onteigening vooraf moeten gaan geeft nog wel eens aanleiding tot lastige discussies. Vanwege de vrees voor vroegtijdige leegstand willen eigenaren vaak niet dat overleg met hun huurders of pachters gevoerd wordt. Ook kan de eigenaar verwachten dat het zelf uitkopen van zijn huurder/pachter en vervolgens leveren in vrije staat financieel aantrekkelijker is dan een levering belast met huur of pacht.

Het is intussen vast beleid van de Kroon dat in alle gevallen tijdig contact met de huurders/pachters van te onteigenen gronden of gebouwen gelegd moet worden. Dit beleid, dat al geformuleerd was in de ‘Notitie aandachtspunten start administratieve onteigeningsprocedure’ van 14 januari 2014 is intussen ook in Koninklijke Besluiten tot onteigening terug te vinden, bijvoorbeeld in dit KB.

Wanneer de onteigenende partij met de eigenaar afspraken heeft kunnen maken over een levering vrij van huur/pacht kan het contact beperkt blijven tot het infomeren van de pachter/huurder over de voorbereiding van de onteigeningsprocedure en de start daarvan. De afspraak met de eigenaar moet dan wel controleerbaar zijn vastgelegd. Kan met de eigenaar niet worden afgesproken dat geleverd wordt vrij van huur/pacht, dan moet met de huurder/pachter onderhandeld worden op een zelfde wijze als met de eigenaar. Dat laatste geldt ook indien de onteigenende partij intussen de eigendom belast met huur/pacht heeft verworven.

De Kroon zwijgt over de mogelijkheid dat met de eigenaar de controleerbare afspraak kan worden gemaakt dat vrij van pacht/huur geleverd wordt, maar de huurder/pachter aangeeft niet te willen meewerken aan het in overleg met de eigenaar beëindigen van de huur/pacht. Mij komt het voor dat in zo’n geval beoordeeld zal moeten worden of de houding van de pachter/huurder met zich brengt dat niet aannemelijk is dat tijdig tot een levering vrij van huur/pacht zal kunnen worden gekomen. Is dat het geval, dan zal ook met de pachter overleg gevoerd moeten worden en zal hem een aanbieding moeten worden gedaan. Dat impliceert dat de eigenaar dan een aanbod voor de levering belast met pacht/huur gedaan zal moeten worden.

Dit artikel is geschreven in samenwerking met Jessica de  Roos.